Trong thị trường trao đổi mua – bán hàng hoá, chợ đen có lẽ là thuật ngữ không còn quá xa lạ. Đây là nơi diễn ra hoạt động kinh tế với nhiều rủi ro khó lường.
Vậy thị trường chợ đen là gì? Những điều cần biết chợ đen ở đâu, bán gì? Cùng appvay tìm hiểu thật chính xác về thị trường chợ đen qua bài viết dưới đây nhé!
Thị trường chợ đen là gì?
Thị trường chợ đen còn gọi là black market, đây là tên gọi chỉ hoạt động mua – bán bất hợp pháp khi chính phủ đã cố định giá ở mức tối thiểu hoặc tối đa.
Các hoạt động diễn ra trên thị trường chợ đen thường là giao dịch “ngầm”. Mục đích nhằm tránh chịu thuế và sự kiểm soát về giá của Chính phủ.
Mọi giao dịch tại chợ đen đều trái pháp luật. Do đó, khi xảy ra các tranh chấp thì người bán và người mua đều không được bảo về quyền lợi.
Việc mua – bán tại thị trường chợ đen tiềm ẩn nhiều rủi ro lớn. Bạn có thể gặp phải lừa đảo, mua trúng hàng giả, bị lừa mất tiền,… Bởi vì sẽ không có cơ quan, đơn vị nào đứng ra kiểm chứng được chất lượng và mức độ an toàn của giao dịch.
Tuy nhiên, chợ đen nếu xét về khía cạnh tích cực thì cũng không hẳn là xấu. Vì ở đây chúng ta có thể mua – bán được nhiều thứ mà có thể trên thị trường bình thường không có. Cho dù mọi người có đang lên án thị trường chợ đen thì nó vẫn tồn tại cùng sự phát triển của xã hội.
Chợ đen bán gì?
Tại thị trường chợ đen, tất cả các mặt hàng đều có thể mang ra giao dịch, trao đổi. Các sản phẩm thuộc danh mục cấm của Chính phủ đều xuất hiện dễ dàng tại thị trường này, cụ thể:
- Những hàng hoá bị Chính phủ cấm buôn bán, vận chuyển trái phép như: vũ khí quân dụng, ma tuý, nội tạng, thuốc cấm,…
- Các hoạt động mua – bán người, điển hình là buôn bán phụ nữ, trẻ em. Buôn bán sức lao động không có sự cho phép của Pháp luật hiện hành.
- Các sản phẩm có sự hạn chế về số lượng như thuốc chữa bệnh, thực phẩm chức năng, hàng nhập khẩu trái phép,…
- Các sản phẩm quý hiếm, khó tìm trên thị trường như ngà voi, đồ cổ, trang sức quý,…
- Buôn bán các loại động vật: hổ sống, tinh tinh, voi, vi cá mập,…
- Các mặt hàng khác như vé xem phi, xem đá bóng, ca nhạc,… cũng được trao đổi tại chợ đen rất nhiều.
Chợ đen ở Việt Nam
Tại Việt Nam, thị trường chợ đen cũng trở nên rất phổ biến. Không công khai thông tin nhưng đối với những người thường xuyên giao dịch chợ đen biết nó tồn tại ở đâu.
Hoạt động này sẽ có nhiều hình thức, từ mua bán trên mạng, giao dịch qua điện thoại, đến giao “hàng” tận nhà.
Các mặt hàng được bán sẽ rất phong phú từ ngoại tệ, ma tuý, thuốc cấm, động vật quý hiếm,… Và hiển nhiên, pháp luật Việt Nam vẫn đang nghiêm cấm thị trường này. Nếu bị phát hiện, sẽ không ai có thể đứng ra bảo vệ cho hành vi phạm pháp này được.
Gần đây, tại Việt Nam đã xuất hiện tình trạng chợ đen buôn bán thông tin trên mạng. Hơn 10 triệu thông tin chứng minh nhân dân của người Việt bị rao bán trên các diễn đàn. Nó sẽ dẫn đến tình trạng mua bán thông tin trong thế giới ngầm của một nhóm tội phạm.
Vì vậy, chợ đen sẽ có hai mặt, vừa tích cực vừa tiêu cực. Tích cực ở chỗ thị trường này sẽ bao gồm tất cả những thứ bạn muốn mua, cho dù là hiếm nhất. Còn tiêu cực là không được Nhà nước bảo vệ hoặc chấp nhận, do đó sẽ tồn tại nhiều rủi ro.
Vì sao thị trường chợ đen lại tồn tại?
Thị trường chợ đen xuất hiện vì sự cung ứng hàng hoá của thị trường bình thường không đa dạng, phong phú.
Chẳng hạn như nhu cầu đổi ngoại tệ, khi giao dịch tại ngân hàng sẽ phải thực hiện các thủ tục phức tạp, mất thời gian. Tuy nhiên, nếu đến chợ đen thì quá trình trao đổi sẽ diễn ra nhanh chóng hơn. Tại đây không yêu cầu các giấy tờ tuỳ thân hoặc chứng minh nguồn gốc ngoại tệ.
Chợ đen khi hoạt động sẽ “lách luật” để tránh thuế Nhà nước. Do đó các nhà cung ứng hàng hoá thường chọn chợ đen để bán, như vậy lợi nhuận thu về sẽ cao hơn.
Những câu hỏi thường gặp
Vì sao chợ đen lại là kinh tế ngầm?
Có thể hiểu đơn giản, chợ đen là hoạt động tự phát, không chịu sự quản lý của pháp luật và nó sẽ có hành vi trốn thuế. Để biết lý do vì sao chợ đen lại là hoạt động kinh tế ngầm thì có thể tham khảo các nhóm kinh tế ngầm dưới đây:
+ Hoạt động kinh tế với 100% các giao dịch bất hợp pháp như buôn lậu, buôn nội tạng, hối lộ, tham nhũng, buôn người,…
+ Hoạt động kinh tế hợp pháp nhưng chủ kinh doanh lại không khai báo với cơ quan nhà nước để tránh nộp thuế.
+ Các hoạt động kinh tế chưa được thống kê cụ thể như buôn bán vỉa hè, bán hàng rong, buôn bán lẻ ở gia đình,…
+ Nhóm hoạt động kinh tế tự sản, tự tiêu của các hộ gia đình như trồng trọt, chăn nuôi.
+ Ngoài ra còn có các hoạt động kinh tế mà các cơ quan chức năng không thống kê cũng được xem là kinh tế ngầm.
Như vậy, chợ đen là hoạt động đứng đầu trong nhóm kinh tế ngầm, bất hợp pháp. Vì vậy, cả người bán và người mua tại chợ đen nếu bị phát hiện sẽ phải chịu hoàn toàn trách nhiệm trước pháp luật.
Có chợ đen online không?
Nhiều người sẽ thắc mắc chợ đen ở đâu khi nhắc đến thị trường online. Nó sẽ hoạt động một cách vô hình và chỉ có những người trong nghề mới có thể biết được.
Chợ đen sẽ hoạt động với hai hình thức, là buôn bán trực tiếp và bán qua mạng. Các đối tượng này sẽ liên kết với nhau qua đường dây mua – bán hàng hoá. Cụ thể từ sự giới thiệu của người này đến người khác. Thay vì gặp mặt thì họ sẽ giao dịch trực tuyến qua các ứng dụng mạng xã hội hiện nay.
Trường hợp khác, các dữ liệu mật khi bị đánh cắp từ hacker sẽ được rao bán tại thị trường web ngầm. Người bán sẽ sử dụng kỹ năng hack để thu thập những thông tin theo yêu cầu. Sau đó sẽ bán lại cho người mua với một giá khá “chát”. Đây cũng là một cách làm ăn khá phổ biến trái với quy định của pháp luật hiện nay vẫn đang tồn tại.
Có nên tham gia thị trường chợ đen không?
Thị trường chợ đen hoạt động với hai mặt, có tốt và có xấu. Tuỳ vào từng trường hợp để có thể nhận định.
Nó sẽ xuất hiện tại các quốc gia có sự kiểm soát chặt chẽ về tiền tệ. Đặc biệt, các giao dịch tại chợ đen đều là hành vi phạm pháp nên những ai liên quan đến thị trường này đều không được bảo vệ.
Mặc khác, thị trường chợ đen lại không hoàn toàn tiêu cực khi đóng vai trò nhất định trong sự phát triển kinh tế, xã hội. Nó là một yếu tố quan trọng để bổ sung cho sự thiếu hụt của nền kinh tế chính thức.
Khi sự kiểm soát của thị trường chính thức quá chặt chẽ thì thị trường chợ đen lại đóng vai trò quan trọng trong việc phân phối hàng hoá. Giúp cho nền kinh tế có thể vận hành một cách trơn tru.
Với người mua, nên tìm hiểu thông tin về đơn vị cung ứng, hàng hoá, không nên mua các hàng “quốc cấm” tránh gặp rủi ro khi giao dịch.
Trên đây là những thông tin giải đáp thị trường chợ đen là gì? Những điều cần biết chợ đen ở đâu, bán gì? Hi vọng qua bài viết này sẽ giúp bạn có thêm nhiều kiến thức về thị trường buôn bán đang tồn tại ở khắp các quốc gia trên thế giới. Từ đó sẽ có những đánh giá và nhận định khách quan khi có ai nhắc đến chợ đen.